Ontslag is een ingrijpende gebeurtenis, of je nu zelf opstapt of ontslagen wordt. De regels rondom ontslag en contracten zijn complex en hangen af van je contractvorm, cao en wetgeving. Toch is het belangrijk om precies te weten waar je recht op hebt, want fouten en misverstanden komen vaak voor. Hoe werkt ontslag? Wanneer heb je recht op een transitievergoeding? En welke stappen kun je nemen om problemen te voorkomen?

Wat zijn de belangrijkste vormen van ontslag?

Niet elk ontslag verloopt op dezelfde manier. Dit zijn de meest voorkomende situaties:

• Ontslag met wederzijds goedvinden – Je werkgever biedt een vaststellingsovereenkomst aan met de voorwaarden van je vertrek. Je hebt recht op bedenktijd en kunt onderhandelen over bijvoorbeeld een transitievergoeding.
• Ontslag via UWV – Bij bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid moet de werkgever toestemming aanvragen bij het UWV. Dit proces is strikt gereguleerd.
• Ontslag via de kantonrechter – Dit gebeurt als er sprake is van disfunctioneren, een verstoorde arbeidsrelatie of andere juridische gronden. De rechter beoordeelt of het ontslag terecht is.
• Ontslag op staande voet – Alleen toegestaan bij ernstige misdragingen zoals fraude of diefstal. Dit ontslag heeft grote gevolgen, zoals direct verlies van je loon en geen recht op een WW-uitkering.

Veelvoorkomende fouten en misverstanden

Niet alle ontslagen verlopen eerlijk of volgens de regels. Dit zijn enkele veelvoorkomende problemen:

• Onjuiste ontslagreden – Werkgevers mogen niet zomaar een contract beëindigen. Controleer of de opgegeven reden klopt en of er juridisch verweer mogelijk is.
• Vaststellingsovereenkomst zonder juridische check – Een vaststellingsovereenkomst tekenen zonder juridisch advies kan nadelig zijn. Werkgevers bieden soms een te lage vergoeding of vergeten belangrijke afspraken.
• Geen transitievergoeding – In veel gevallen heb je recht op een transitievergoeding, ook bij tijdelijke contracten. Sommige werkgevers proberen deze te omzeilen.
• Onjuiste opzegtermijn – Wettelijk gelden vaste opzegtermijnen. Controleer of je werkgever zich hieraan houdt.

Hoe controleer je of je ontslag klopt?

Een paar praktische stappen om te controleren of alles juridisch correct verloopt:

1. Controleer de ontslagreden – Staat deze juridisch sterk of zijn er tegenargumenten?
2. Laat een vaststellingsovereenkomst altijd nakijken – Een arbeidsjurist of vakbond kan beoordelen of de voorwaarden eerlijk zijn.
3. Bereken je transitievergoeding – Controleer of je krijgt waar je recht op hebt.
4. Check je WW-rechten – Meld je op tijd bij het UWV als je recht hebt op een uitkering.
5. Onderhandel over extra voorwaarden – Denk aan een langere opzegtermijn, outplacementbegeleiding of een gunstigere vergoeding.

Wat kun je doen bij een conflict over ontslag?

Als je denkt dat je ontslag niet volgens de regels verloopt, kun je deze stappen nemen:

1. Vraag om een schriftelijke bevestiging – Zorg dat je zwart-op-wit hebt wat de reden en voorwaarden van je ontslag zijn.
2. Laat je adviseren – Raadpleeg een jurist, vakbond of rechtsbijstandverzekering.
3. Maak bezwaar – Bij een onterecht ontslag kun je juridische stappen ondernemen via het UWV of de kantonrechter.
4. Onderhandel – Zelfs als ontslag onvermijdelijk is, kun je betere voorwaarden proberen te krijgen.

Meer weten?

Het UWV en de Rijksoverheid bieden uitgebreide informatie over ontslagrechten en regelingen. Voor specifieke vragen kun je terecht bij je vakbond, een arbeidsjurist of een juridisch loket.

Wil je zeker weten dat je ontslag correct verloopt? Laat je contract en vaststellingsovereenkomst controleren door een expert.